ދަރިއަކު ލިބުމަކީ އިންސާނަކަށް މި ދުނިޔޭގައި ލިބޭނެ އެންމެ ބޮޑު އުފަލެވެ. އެ އުފާ އެންމެ ބޮޑަށް އިހްސާސް ކުރެވޭނީ ތުއްތު ދަރިފުޅު ދުނިޔެއަށް އަންނަ ވަގުތުއެވެ. އެންމެ ކުޑަ މިނުން ދަރިފުޅު މަންމަގެ އުގުގައި އޮވެ ނިދެމުންދާއިރު އެ ދުވާ ނޭވާގެ ވަހަކީވެސް މަޔަކަށް ހިތްހަމަ ޖައްސާލުމަށް ލިބޭނެ އެންމެ މީރު ވަހެވެ. އެ ވަހުގައި ހުންނަ ފަދަ މީރު ވަހެއް މި ދުނިޔޭގައި މިސާލުވެސް ނުޖެހޭނެ ފަދަ މީރު ވަހެވެ. ދަރިފުޅުގެ ނޭވާގެ އަޑު…… އެއީ ކޮންފަދަ ހިތްގައިމު މިއުޒިކެއް ހެއްޔެވެ. އެ އަޑުގައި އެ ހުންނަނީ ގޮނޑުދޮށަށް ބީއްސާލާ ރާޅުގައި ހުންނަ ރިމްޖިމް އަޑެވެ. އެންމެ ކުޅަދާނަ މޫސީގާރުންނަށް ވެސް އެފަދަ ރާގެއް ނުހެދޭނެ ކަމަށް އިއުތިރާފް ވާން ޖެހޭނެ ރީތި ކަމުގެ އިންތިހާ އެވެ.
އަހަރެންގެ އުގުގައި ނިދާފައި އޮތް ތިން އަހަރުގެ ދަރިފުޅު މާޔާ އަށް ބަލައިލެވުނެވެ. މައުސޫމް ހިނިތުންވުމެކެވެ. ކުށެއް ނެތް ސާފު އަލިމޫނެކެވެ. ހަމަ އެއާއެކު އަހަރެންގެ ހިތަށް އާދަޔާ ޚިލާފު ޝުއޫރު ތަކެއް ،އެހެންނާ ނުކުރެވޭ އިޙްސާސް ތަކެއް ވެރިވާން ފަށައިފި އެވެ.
މި ތުއްތު ކުއްޖާފުޅެކޭ އެއްގޮތަށް މަންމަގެ އުނގުގައި އަހަރެންވެސް އޮންނާނެއެވެ. ޚިޔާލުތަކާއި ފިކުރުތަކާއި ދުރުގައި ،މަންމަ އާއިބައްޕަގެ އުރުތެރޭގައި ބައެއް ފަހަރު ހެމުން އަނެއްބައިފަހަރު ރޮމުންނެވެ. އެކެއްގެ އުރުން އަނެކަކުގެ އުރު ތެރެ އަށެވެ…….އަހަރެންގެ ހިތަށް އަރަމުން ދެއެވެ. މިއީ ﷲ ދެއްވި ހާދަހާ ބޮޑު ނިއުމަތެކެވެ. ހާދަހާ ބޮޑު ނަސީބެކެވެ. އެކަމަކު އަހަރެންނަށް އެ ނަސީބު މިންވަރު ކުރެއްވީ ހާދަ ކުޑަ ދުވަސްކޮޅަކަށެވެ. ކޮންމެވެސް ސަބަބަކުން އަހަރެން މާމަ ގެ ބެލެނިވެރިކަމުގެ ދަށަށްދިޔައީ އުމުރުން އެންމެ ހަ އަހަރުގައެވެ. މައެއްގެ ލޯބި އެންމެ ބޮޑަށް ބޭނުންވާނެ ދުވަސްވަރުއެވެ. އެއީއަހަންނަށް މިންވަރު ކުރެއްވި ގޮތެވެ. މިރޭ އަހަންނަށް އަނެއްކާވެސް އެހަނދާން ތައް އެބަ އުދަނގޫ ކުރެއެވެ. އެތަކެއްދުވަހެއްގެ އެހިތްދަތި ހަނދާންތައް ވަކިވަކިން އައިސް އަހަރެން ހާސްކުރަން ފަށައިފި އެވެ…..ހިތަށް ވަރަށް ތަދު ވެއްޖެއެވެ. ރޮވިއްޖެއެވެ. ލޮލުން ވެއްޓުނު ކަރުނަ ތިއްކެއް ހަމަ ސީދަ މާޔާގެ ލޮލަށް އެޅިއްޖެ އެވެ. މާޔާ ސިހިގެން ދިއުމާއެކު ލޯ ހުޅުވާލައިފިއެވެ. އަހަރެން އަވަސް އަވަހަށް އޭނާގެ މޫނު ފޮހެލާފައި ނިންދެވޭތޯ ނާނާ ކިޔަން ފަށައިފީމެވެ. އެކަމަކު މާޔާ ނުނިދިއެވެ. އާފުރެން ފަށައިފިއެވެ.
“މަންމާ…..! ” މާޔާގެ ތުއްތު އަޑު ހިމޭންކަން ކަނޑުވާލައިފި އެވެ.
“އެއްކަލަ ލަވަ… ލޯބިން އުނގުގާ އޮވެގެން. ކިޔާލަދީބަލަ.” އެއީ މާޔާ ވަރަށް ގިނައިން ކިއުއްވާ ލަވައެކެވެ. އަހަރެން އެ ލަވަ ކިޔައިދޭންފަށައިފީމެވެ. އެ ލަވަ ކިޔަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް އަހަންނަށް އާދަޔާ ޚިލާފު ހަނދާން ތަކެއް، ކުރިން ވިސްނާނުލެވި އޮތް ކިތަންމެ ކަމެއް ވިސްނެން ފަށައިފި އެވެ. އެ ލަވައަހަރެން ގެ ނިދާފައިވާ ޒަމީރު ހޭލައްވާލައިފިއެވެ. މައިވަންތަ ކަމާ މައެއްގެ ވާޖިބުތައް ކިޔައިދޭން ފަށައިފިއެވެ. ދަރިއަކަށްޓަކާ މައެއްގެ ހިތުގައިވާ ލޯތްބާއި އުއްމީދުތަކާ އެދަރިފުޅު ރަނގަޅު ގޮތުގައި ބޮޑުކުރުމަށް ކޮންމެ ފަދަ ގުރުބާނެއް ވެސް ވާން ފަސްނުޖެހޭނެ ކަން އެލަވައިން އަންގައިދީފިއެވެ……… އަހަރެންގެ ހިތް މަންމަ އާމެދު ޝަކުވާއިން ފުރިއްޖެއެވެ. މި އާލަމުގާ އަހަރެން ގެއްލިފާ އިންދާ އަނެއްކާވެސް މާޔާ އަހަރެން ހާސްކޮށްލައިފިއެވެ.
“މަންމަ އަށް ޝަހާދަތް ކިޔަން ދަސްކޮށް ދިނީ ކާކު ؟” އަހަރެން ސިހިގެން ދިޔައެވެ.އަވަސް އަވަހަށް ބުނީމެވެ. “މާމަ އެވެ.”
މި ދޮގު ހަދަން ޖެހުނީތީވެ ވަރަށް ދެރަ ވިއެވެ. ހަމަ އެއާއެކު މިރޭ މާޔާ އެސުވާލު ކުރީތީވެ ކުޑަކޮށް ރުޅި އަންނަ ގޮތްވެސް ވިއެވެ. އެކަމަކު އޭނާގެ މާމަ ނިކަމެތި ކޮށްލަން ބޭނުން ނުވާތީވެ އެހެން ބުނެވުނީއެވެ. ދަރިއަކަށް ޝަހާދަތް ކިޔަން ދަސްކޮށްނުދޭ މަޔަކު ހުންނާނެ ހެއްޔެވެ؟———އެހެން ނަމަވެސް
ޙަޤީޤަތަކީމަންމައަށްވުރެ ކުރިން އަހަންނަށް ޝަހާދަތް ކިޔާށާއި ކުރުސިކިޔަން ދަސްކޮށް ދިނީ މާމަ އެވެ.
އެރޭ މާމަ ބުންޏެވެ. “ބަލާބަލަ މާއިރާ ! ކުރުސި ވެސް ހިތުން ކިޔާނެ. ގުރުއާންވެސް ތަޖްވީދު މަގަށް ކިޔަވަން ދަންނާނެ. ހީވާނީ ހަމަ މަޖީދުބޭ ހެން. އެހާ ވެސް ރީތިވާނެ…..މަންމަ ދަހެއް ނުކޮށްދޭތަ ނިޝާނާ އަކަށް؟ ” މާއިރާ އަކީ ބޮޑުދައިތަ އައިމިނަތުގެ ދެވަނަ ދަރިފުޅެވެ. އަހަންނާ އެއް އުމުރުގެ ކުއްޖެކެވެ.
އަހަންނަށް ހަމަ ބާރަށް ރޮއިގަނެވުނެވެ. ލަދުންނާއި ވީ ދެރައިންނެވެ. އެއްއުމުރުގެ ހުރިހާ މާމަ ދަރިންނަށް ޝަހާދަތް ކިޔަން އެނގުނު އިރު އަހަންނަށް ނޭގުނީތިއެވެ. މުޅި ޢާއިލާގައި ވެސް އަހަންނަކީ އެންމެ ހިތް އަލިއެންމެ މޮޅު ކުއްޖާ ކަމުގައި ބެލެވެމުން އައިސް މިރޭ މި ދިމާވި ކަމަކުން ނަންބަރު ދަށް ވީމައެވެ. ހަމަ ތެދެކެވެ. މާމަ ދަރިންގެ ތެރޭގައި އަހަރެން ހިމެނެނީ އެންމެ ތޫނުފިލި ކުއްޖާ ކަމުގައެވެ.
އަހަންނާމެދު މަންމަ އިހުމާލު ވެއްޖެކަން ގަބޫލު ކުރަން ޖެހުނީއެވެ. އަހަރެންގެ ޅަ ސިކުޑިއަށް އޭރުވެސް މާމަދަރިންގެ އުޅުންތެރި ކަމާއި، ކަންތައްތައް ކުރުމަށް ޕްރޮގްރާމް ކޮށްފަހުންނަ ގޮތުން އަސްލު ދިރިއުޅުމަކީ މިއީކަން ނިކަން ރަގަޅަށް އިހްސާސް ވެއެވެ. ކުށެއް ކުރެވިއްޖެ ނަމަ މާފަށް އެދުމާއި ،ގަޑިން ގަޑިއަށް ހުރިހާކަމެއް ކުރުމުގެ ރީތި އާދައެވެ. ހިނިތުންވެގެން ތިބެ މީހުންނާ ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ރީތި ގޮތެވެ.
މި ބޮޑު ޢާއިލާ ދިރި އުޅެނީ އެއްގޭގައެވެ. މާމަކިޔާ ތިން ދަރިންނާ އެކު ހަތަރު ޢާއިލާ ،އެއްގެއެއްގައި ދިރި އުޅުމަކީ ފަސޭހަ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. ކުދި ކުދި މައްސަލަވެސް ޖެހޭނެތާއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ބުނެވޭނީ މިއީ ވަރަށް އުފާވެރި ޢާއިލާ އެއް ކަމުގައެވެ.
އެކަމަކު މަންމަ އާބައްޕަގެ ދިރިއުޅުން މިހެންނުވީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ މުޅި ގޭގައި ޖުމްލަ ހައެއްކަ މީހުން ހަމަނުވާއިރު ވެސް އަބަދު އުޅެނީ މައްސަލައިގެ ތެރޭގައެވެ. ގިނަވާނީ ނުކައްކާ ދުވަހެވެ. އެކަކު އަނެކަކު ތިބޭނީ ރުޅި އައިސްފައެވެ……މިއީ މާމަ މެންގެ ޢާއިލާ މީހުންގެ ތެރޭގައި އޮންނަ އެންމެ ހިޓް ވާހަކަ އެވެ.
މަންމާއެވެ. އަހަންނާ މެދު ނުބައިގޮތަކަށް ހީނުކުރާށެވެ. ނުބައި މާނަ އެއްވެސް ނުނަގާނެކަމަށް ހީކުރަމެވެ.
މިވާހަކަތައް ކޮންމެވެސް ދުވަހަކުން މަންމަ އަށް ކިޔައިދީގެން ނޫނީ އަހަރެންގެ ހިތަށް ލުއި ކަމެއް ނުލިބޭނޭތީވެ ކިޔައިދޭން ޖެހެނީއެވެ. ރުޅިވެރިކަމެއް ނުވަތަ ނަފްރަތުގެ ކުޑަވެސް މިންވަރެއް މިހާރު ހިތުގައި އޮވެގެން ނޫނެވެ. އެއީ އެދުވަސް ދެން އަނބުރާ އިޢާދަ ނުވާނެތީއެވެ.
މަންމާ އެވެ. އަހަރެން ދުނިޔެ އަށް އައީ މަންމަގެ އުނގަށެވެ. އެއަށް ފަހު އަހަރެން ބޮޑުކުރަންމަސައްކަތް ކުރާނެ ކަން އެގެއެވެ. ހެޔޮ ނުބައި ވަކި ކޮށް ދިނުމާއި ތެދާއި ދޮގު އޮޅުން ފިލުވައި ދިނުމަށް ވެސް ގިނަ ވަގުތުތަކެއް ހޭދަ ކުރާނެ އެވެ. އެކަމަކު މި މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާކުރުމަށް އެންމެ ހައެއްކަ އަހަރު ނުފުދޭނެ ކަން މަންމަ އަށްވެސް އެގެންވާނެއެވެ. އެހެންވީމާ ކަން ނޭގެއެވެ. މަންމަ އަހަންނަށް ކޮށްދިން ޚިދުމަތާ އަހަރެންނަށްޓަކާ ހޭދަކުރި ވަގުތު އެއީ އަހަންނަށް ކޮށްދިން ބޮޑު އިހުސާންތެރިކަމެއްގެ ގޮތުގައިދެކެން ކިތަންމެ ވަރަކަށް އުޅުނަސް ގަބޫލެއް ނުކުރެވެއެވެ. ހިތާއި ނަފުސް އެކަމަށް އާނ ބަހެއް ނުބުނެއެވެ. ހިތް ބުނަނީ މަންމަ އަހަރެން ބަލާ ބޮޑު ކުރީ އެއީކޮންމެހެން ކުރަން ޖެހިފައި އޮތް ކަމަކަށް ވާތީއެވެ. ކުރުކޮށް ބުނާނަމަ މަންމަ އަހަންނަށް ގެންގުޅުނީ ގޭގާ ގެންގުޅޭ އަންހެން ނޯކަރަކާ ހަވާލު ކުރިއަސް ގެންގުޅޭނެ ފަދައިންނެވެ. އެމީހާވެސް އަހަންނަށް ކާންދިނުމާ އެހެނިހެން ޒަރޫރީ ބޭނުން ތައް ފުއްދައިދޭނެތާއެވެ. މީގެ މާނަ އަކީ މަންމަ އަހަރެން ގެންގުޅުނީ ދަރިއަކަށްދޭންޖެހޭ ލޯތްބާއި ކުލުނު ދީގެން ނޫނެވެ.
ދަރިއަކަށް އެންމެ ބޮޑަށް ބޭނުން ވާނީ މަންމަގެ ލޯތްބެވެ. ލޯބިވެތި ފިރުމުން ތަކެވެ. ލޯތްބާއި އޯގާތެރި ކަމުގެ ބަސް ތަކެވެ. އެކަމަކު މަންމަ ބުނެބަލާށެވެ. ދުވަހަކު ވެސް މަންމަ އަހަންނަށް އެ ލޯބި ދިނިން ހެއްޔެވެ. އެންމެ ކުޑަމިނުން ދަރިފުޅާއޭ ކިޔާފަ ގޮވާލިން ހެއްޔެވެ؟ އޯގާތެރިކަމާ އެކު ފިރުމާލިން ހެއްޔެވެ؟ ރަނގަޅު އެއްވެސް އާދައެއް ދަސްކޮށްދިނިން ހެއްޔެވެ؟ އެންމެ ކުޑަމިނުން ނިދަންވީމާ އަތްފައި ދޮވެ ހަދަން ޖެހޭނެ ކަމާއި ނިދަން ވަކި ޚާއްޞަ ހެދުމަކާ ވަކި ގަޑިތަކެއް އޮންނަ ކަން އަހަންނަށް އަންގައި ދިނިން ހެއްޔެވެ.؟ ބަނޑުހައި ވީމާ ކާންވީއެވެ. ނިދި އައިމާ ނިދަންވީއެވެ. މީ ކޮންފަދަވިޔާނުދާ އުސޫލެއްހެއްޔެވެ. ކޮންފަދަ ވިޔާނުދާ އާދައެއް ހެއްޔެވެ؟ ކޮން މަދަރުސާ އަކުން ދަސްކޮށްދިން ފިލާވަޅެއް ހެއްޔެވެ؟ އަބަދުވެސް އަންނާނީ އޯޑަރެވެ. ދޭ ނިދަން…. ދޭފޮތް ކިޔަން…….ދޭ މިވެނި ކަމެއް ކުރަން…..އަތްނުލާތި….ނުކުޅޭތި… މި ފަދަ އޯޑަރު ތަކެވެ.
މި ގޮތަށް ކަންތައް ކުރިއަސް
މަންމަ އަށް އަހަރެން ޝުކުރު ވެރި ވާން ޖެހޭނެއެވެ. ހަމަ ގައިމުވެސް ކަންތައްތަކެއް ކޮށްދީފައި ހުންނާނެއެވެ. އެއީ އެ ހެޔޮ ކަންތައްތަކުގެ ބަދަލު ދެވޭ ވަރަށް ވުރެ އަގުބޮޑު ކަންތައްތަކަކަށް ވެސް ވެދާނެއެވެ .އެހެން ކަމުން މަންމަ ބޭނުން ކަމެއް ކޮށްދީގެން އާޚިރަތް ބާއްޖަވެރި ކުރުމުގެ އިތުރުން މި ދެމެދުގައިވާ ދުރުމިން ކައިރި ކުރަން ބޭނުން ވެއެވެ. މައްސަލަ އަކީ މިއެވެ. ކިތަންމެ ވަރަކަށް ކައިރިވާން އުޅުނަސް މިދެމެދުގައި ފުދޭވަރެއްގެ ދުރުމިނެއް އެބަހުއްޓެވެ. އެދުރުމިން އަނބުރާ އިޢާދަ ނުކުރެވޭނެ ސަބަބު މަންމަ އަށް ކިޔައިދެން ހެއްޔެވެ؟ އެންމެ ބޮޑު ސަބަބަކީ މަންމަގެ ފަރާތުން އަހަންނަށް ވާރުތަ ވެފައިވާ ނުވަތަ އަހަރެން ތަރުބިއްޔަތުކޮށްފައިވާ ގޮތުން އަހަންނަށް ލިބިފައިވާ އުނި ސިފަތަކެވެ. ބައެއް ފަހަރު މަންމައެކޭ އެއް ގޮތަށް އަހަރެންގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ އޯގާތެރިކަމާއި އަނެކުންނަށް ރަޙުމް ކުރުމުގެ ސިސްޓަމް މަސައްކަތް ނުކުރާ ކަމެވެ. މަންމަ އެކޭ އެއްފަދައިން ލޯބި ވާންޖެހޭ އެއްވެސް މީހަކު ދެކެ ލޯބި ވާންޖެހޭ ވަރަށް ލޯބި ވާން ނޭގުމެވެ. މާފަށް އެދެން ނޭގުމެވެ. އަދިވެސް ކިޔައިދެން ހެއްޔެވެ.
އަހަރެން ހޭލައިގަތް އިރު އަހަންނަށް ހުރެވުނީ ބައްޕަ ފަރާތުގެ މާމަގެ ބެލެނި ވެރިކަމުގެ ދަށުގައެވެ. މައިން ބަފައިން ދުނިޔޭގައި ތިބެމެ، ޔަތީމު ކުއްޖެއްގެ ލޭބަލްގައެވެ. އަހަންނަށް މި ފަދަ ދެރަ ގޮތެއް މަންމަ ހަދަން ޖެހުނު ގޮތެއް ސަބަބެއް އަދިވެސް މި އުޅެނީ ނޭގިގެންނެވެ. އެހެން ކުދިން އުޅޭ ފަދައިން އަހަރެން ވެސް މަންމާ ކިޔާފައި ގޮވާލަން ބޭނުން ވާނެ ކަން ނޭގޭ ހެއްޔެވެ. އަހަންނާ އެއް ފުރާޅުއްގެ ދަށުގައި އެއް އުމުރުގެ ތިން ހަތަރު ކުދިން އެކުދިންގެ މަންމަ ގާތު ރުޅި ބުނެލާ ،ވާހަކަ ބުނެލާ، ޝަކްވާ ކޮށްލާ ކުސް ތަޅާ ތަން ފެންނަ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެ ކުދިންގެ ނަސީބު ކިހާގަދަހޭ ހިތަށް އަރައެވެ. އަދި އަހަރެންނަކީ ކިހާ ނަސީބު ދެރަ މީހެއް ކަމުގެ އިހްސާސް ކުރެވެއެވެ. ސްކޫލުން އަންނަ އިރު އާއި ދާއިރުވެސް ދެން މާ މަންމަ ވެގެން ގޭ ކުދިން އެހެރަ އުޅޭ ގޮތް ފެނިފައި ހަމަ ރަނގަޅަށް ވެސް ކިތަންމެ ދުވަހަކު ރޮވެއެވެ. ގިސްލެވެންދެން ރޮވެއެވެ. އެވެސް އެކަނި އޮވެގެންނެވެ. ބޭނުން ވަނީ މަންމަ ގާތު އޮވެގެން ރޯށެވެ. އެކަމަކު މަންމަ ވީ ކޮންތާކު ހެއްޔެވެ.؟ ހޯދަންދާނީ ކޮންތާކަށް ހެއްޔެވެ؟ އެކަމަކު ވެސްޝަކުވާ އެއް ނުކުރަމެވެ. ކުރާކަށް ހިތަކަށް ވެސް ނާރައެވެ. ހިތަށްހަމަ އެކަނި އަރާ އެއްޗަކީ އަހަރެންގެ ކޮއްކޮ އާއެކު މަންމަ ދިރި އުޅޭއިރު އަހަރެން ވަކި ކޮށްލާފައި މާދުރަށް އެއްލާލާފައި މިހިރީ ކީއްވެގެން ބާއެވެ؟ ކޮއްކޮ އަށް ދަރިއެއްގެ ހައްގު އަދާކުރާއިރު އަހަރެން ނަށް އެހައްގު ނުދިނީ ކިއްވެގެން ހެއްޔެވެ.؟ މި ސުވާލުގެ ޖަވާބުގައި އެއީ. މަންމަ އާއި ބައްޕަގެ ހަމަނުޖެހޭ ދިރިއުޅުމުގެ ސަބަބުންނޭ ބުނެފިނަމަ އެވާހަކަ އަހަރެން ގަބޫލެއް ނުކުރާނަމެވެ.
ބުނާ އަޑު އަހަނީ އެއް ގެއިން އަނެއް ގެއަށް ސަލާން ޖަހައިގެން އުޅެން ޖެހުނަސް މަޔަކު އޭނާގެ ދަރިއަކު ދުލެއް ނުކޮށްލާނެވާހަކައެވެ. ނުވަތަ އެހެން މީހަކާއި ހަވާލެއް ނުކުރާނެވާހަކަ އެވެ. މަންމަ އުޅުނު ތަނަކު އުޅުނީ އެންމެ ހިތްހަމަ ޖެހޭ ދިރި އުޅުކަށް ނުވެ ހިގައިދާނެއެވެ. އެކަމަކު ނުފުދިފައިވާ ދިރިއުޅުމެއް ނޫނެވެ. ވީމާ މަންމަ ގާތު ބުނަން ބޭނުން ވަނީ މަންމަ އާއި އަހަރެން ވަކި ކޮށްލީ އެއްވެސް މަޖްބޫރު ކަމެއް މެދުވެރި ވެގެން ނޫން ކަމުގައެވެ. ދެން އެކަމަކު ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟
އަހަރެން ބޮޑުވަމުން ދިޔަވަރަކަށް މި ޚިޔާލު ތައް ހިތުގައި އެނބުރެމުން ދެއެވެ. ބައްޕަގެ އާއިލާގެ މީހުންގާތު މަންމަ އަކީއެހާ ރަނގަޅު މީހަކަށް ނުވަނީ މަންމަ ގެ މިޒާޖުގައިވާ ގޮތްދޫނުކުރުމާއި މަންމަގެ ހަރުކަށި ކަމާއިމުރަނަ ކަމެވެ. ޚާއްޞަ ކޮށް ޢާއިލާ އާއި ގުޅިގެން އުޅުމަށް މަންމަ ނުކުޅެދިފައި ވުމެވެ. މަންމަގެ ޢާއިލާ މީހުން ގާތު ބައްޕަ އަކީ އާވާރާ އެކެވެ. މަންމަ އަށް ގޮތްގޮތްހަދާ ވިޔާނުދާ މީހެކެވެ.
ދެ އާއިލާގެ މެދުގައި އަހަރެން ހުރަހަކަސް ވެގެން ހުއްޓަސް،
މާމަ ގާތު އަހަރެން ހުންނަނީ މާމަގެ ރަންދަރީގެ ލަގަބުގައެވެ. ދުވަހަކުވެސް އަހަންނާ މެދު ކަންތައްކުރާ ގޮތަކުން އެއްވެސް ކަމަކާ ހިތްހަމަ ނުޖެހިގެން އުޅޭކަށް ނުޖެހެއެވެ.އަހަންނާ އެއްފުރައިގެ ކުދިން އުޅޭއިރު ކުދިކުދި މައްސަލަވެސް ޖެހޭނެތާއެވެ. އެހެނަސް އެއީ ވަރަށް ކުޑަކުޑަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ނިމި ހިގައިދެއެވެ. މަންމަމެން ފަދައިން ކުޑަކުޑަކަމެއް ދިމާވިޔަސް އެކަން ބޮޑުސިންގާ ކަންތައް ގަޑަކަށް ބަދަލުވެ ޢާއިލާ އެއްކޮށް އެލާޓަށް އަންނާކަށް ނުޖެހެއެވެ. ބައްޕަ ފަރާތުގެ ބޮޑުބޭބެ އިންނާއި ބޮޑުދައިތައިން އަހަންނާމެދު ދެކެނީ ދަރިއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ނުވަތަ ލޯބިވާ ތުއްތު ކޮއްކޮ އެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެކަމަކު މަންމަ ގެ ޢާއިލާ މީހުން ތަފާތު ކަމުގައި ބުނަން ޖެހެއެވެ. އެނގޭ ހެއްޔެވެ. މަންމަ ގެ ޢާއިލާގެ މީހުން އަހަންނަށް އެނގުނީ އަހަރެންގެ އުމުރުން 15އަހަރުވެސް ވީފަހުންނެވެ. ހަމަހަގީގަތުގައިވެސް އަހަންނަށް ފެނުނީ ވަރަށް ތަފާތު ދެ އާއިލާއެކެވެ. އެއް ޢާއިލާގައި އޮތީ ލޯތްބާއި ކުލުނެވެ. އަނެއް ޢާއިލާގައި އޮތީ އޭގެ ދިމާ އިދިކޮޅެވެ.
މަންމަ،ބައްޕަ ދެކެ ރުޅި އައިސްފި ނަމަ އެދެން ކަންތަކާ ޖެހުނީއެވެ. ދަރިއެއްގެ ނުވަތަ ގޭގެ އެއްވެސް ކަމަކާ އަޅަނުލާ ތާގައި އަހަރެމެން މީހަކާ ދިމާލަށް ބަލައިވެސް ނުލާނެއެވެ. އަގައިން ބުނާނީ ބަލައިވެސް ލާނަމަ ނޫން ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެން ކައިތޯ ފެންވަރާތޯ ބަލައެއްނުލައެވެ.އެގޮތުގާ ކިތައް ދުވަސް ވޭތުވެގެން ދޭ ހެއްޔެވެ؟ބުނެބަލާށެވެ. ބައްޕަ ދެކެ ރުޅި އަންނަ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެކަމުގެ އުގޫބާތް އަހަރެމެންނަސް ލިބެންވީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟އަހަރެމެންނަށް މަންމައެއްގެ ފަރާތުން ލިބެންވާ ހުރިހާ ޙައްޤަކުން މަޙްރޫމް ކުރުމުގައި އަހަރެމެންގެ އޮތީ ކޮން ކުށެއް ހެއްޔެވެ.؟ ހަމަ އެކަނި ތިޔަ ބަނޑުން އުފަންވީމާ ހެއްޔެވެ.؟ އެ ނޫން އޮތީ ކޮން ކުށެއް ހެއްޔެވެ؟
އުމުރުން އެންމެ ހައަހަރުގައި މަންމަގެ ހުރި އެންމެ އަންހެން ދަރިފުޅު ،މަންމަގެ ލޮލުގެ ކޮއި،މަންމަގެ ލޮލުގެ ނޫރު،މަންމަ އާއި ދުރުކޮށްލި އިރު މަންމަގެ މައިވަންތަކަން ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މަންމަގެ އަންހެން ވަންތަ ކަމާއި ޣީރަތްތެރިކަންވީ ކޮންތާކު ހެއްޔެވެ؟ އަންހެން ދަރިއެއްގެ ރައްކާ ތެރި ކަމަށާއި އޭނާގެ އަމިއްލަ ބޭނުންތަކަށް ވިސްނާލިން ހެއްޔެވެ. އެކަން އެގި ހުރެ މަންމަ އަހަންނަށް ދިންވަރުގެ އަނިޔާ އެއް އެއްވެސް މީހަކަށް އަހަންނަށް ދެވޭނެ ހެއްޔެވެ.
އެންމެ ރަނގަޅެވެ. މަންމަ އަށް މިފަދަ ގޮތެއް ދިމާވިނަމަ މަންމަގެ އިހްސާސް ތަކަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ. ؟ހަމަ ގައިމުވެސް އެކަންވާނީ މަންމަގެ މުޅި އުމުރުގައި ވެސް މާފު ނުކުރެވޭނެ ފަދަ ޖަރީމާ އަކަށެވެ……
އަހަރެންނަށް ވަރަށް އަނިޔާ ވެއްޖެ އެވެ. ދުވަހަކުވެސް މި އަނިޔާ އިން މިންޖު ނުވާ ވަރަށެވެ. މުޅި މުސްތަގްބަލް ބަނަ ވެއްޖެއެވެ. ދުވަހަކުވެސް އުފަލުގެ ހިޔަނި ވެސް ނޭޅޭ ވަރަށް އަހަރެންގެ ދުނިޔެ އަނދިރި ވެއްޖެއެވެ
.އަހަންނަކީ ރަށުގެ ނިސްބަތުން ފުދޭ ވަރަކަށް ކިޔެވިފައި ހުރި މީހަކަށް ވެދާނެއެވެ.އެކަމަކު އެހެން މީހުންނަށް މި ފުދޭވަރު އެއީ އަހަންނަށް ފުދޭވަރެއް ނޫނެވެ. މަންމަ ގާތު ހުރެގެން މަންމަގެ ލޯބިލިބިގެން ބޮޑުވި ނަމަ އަހަރެންގެ މި 28 އަހަރުގައިވެސް ކިޔެވުން ކުރިއަށް ދާނެއެވެ. އެހާވެސް ކިޔަވާ ހިތް ވެއެވެ. އެކަމަކު ދެން މިހާރު ވަގުތު ފާއިތު ވެއްޖެ ކަން ނޭގެއެވެ. ދެން އޮތީ ނަސީބާއިމެދު ހިތްހަމަ ޖައްސާލައިގެން ހުރުން ކަން ނޭގެއެވެ. އަހަރެންގެކުރިމަގާ މެދު ކުރިއުންމީދުތަކާ ދިރިއުޅެން ދެކުނު ހުރިހާ ހުވަފެނެއް ބިލާހަކަށް ވެ ނިމުނީއެވެ. އަހަރެން އެދޭ ގޮތާ ދިމާ އިދިކޮޅަށެވެ. ހީވަނީ މިއީ ވަގުތުގެ ކުރިން ކަންތައްކުރަން އުޅުމުން ލިބުނު ލަނޑެއް ހެންނެވެ. ހީވާ ގޮތުން އަހަރެން މި ދުނިޔެއަށް އައީވެސް މަންމަ އެކަމަށް ތައްޔާރު ނުވެ އުޅެނިކޮށް ކަމަށް ވެދާނެއެވެ..މި ހުރިހާ ކަމެއް މިގޮތަށް ދިމާވީ މިހެންވީމާ ކަން ނޭގެއެވެ.
އެކަމަކު ބުނަން ހެއްޔެވެ. މަންމަ ފަދައިން އަހަރެންގެ މި ދަރިފުޅު…. ކޮންމެ ހާލެއްގައި އުޅެން ޖެހުނަސް އެހެން މީހަކާ ހަވާލެއް ނުކުރާނަމެވެ. ހަވާލު ކުރެވޭނީ ވެސް ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ. މިއީ މިހަށިގަނޑުގެ އެއް ބައެވެ. ވަކި ނުކޮށްލެވޭނެ އެއް ބައެވެ.
މަޑުމަޑުން އޮވެ މާޔާ ނިދައިފިއެވެ. އަހަރެންވެސް ދެން ނިދޭތޯ އުޅެންވީއެވެ.
މި ބުރަ އެކަމަކު ހުތުރު ވާހަކަ ތަކުން މަންމަ ގެ ފަސްބައި ހަޑި ކުރަން ޖެހުނީތީވެ މާފަށް އެދެމެވެ. މިއީ މަންމަ ހަނދާން ނައްތާލާފައިވާ ޙާދިސާ އެކެވެ. މި ވާހަކަ ތައް މަންމައަށް ހަނދާން ކޮށްދޭން ޖެހުނީ އަހަރެންގެ ހިތުގައި އެންމެ ކުޑައިރުއްސުރެ އަނދަމުން އަންނަ ގިނި ނިއްވާލައިގެން ހަމަ ޖެހުން ހޯދުމަށް ޓަކައެވެ. އެހެން މަންމައިންނަށް އިބްރަތަކަށް ޓަކައިވެސް މެއެވެ.
